Musea en duurzaamheid: het laatste nieuws

Er gebeurt véél op het gebied van duurzaamheid in de sector. Hoog tijd om een paar updates onder elkaar te zetten.

Nieuws

Legacy Fashion for Good Museum

Het Fashion for Good Museum sloot onlangs de deuren en deelt daarom een afsluitend rapport waarin alle lessen en inzichten van de afgelopen zes jaar publiekelijk worden gedeeld. Fashion for Good blijft zich echter wel inzetten voor een duurzame mode-industrie middels hun Innovatie Platform. Dit afsluitende Museum rapport biedt een reflectie op de missie van het museum, met waardevolle inzichten en belangrijke mijlpalen, zoals het bereiken van 115.000 bezoekers en het opbouwen van een online community van meer dan 250.000 volgers. Met het oog op transparantie en samenwerking zijn deze laatste reflecties nu voor iedereen toegankelijk, inclusief tools en educatieve programma’s die gratis kunnen worden gedownload.

Green Museum Summit

Tijdens de (online) Green Museum Summit 2024 spraken inspirerende sprekers van over de hele wereld variërend van MoMa en de Australian Museum, tot de National Museum of Singapore en NASA. Alle sprekers en gasten hadden één ding gemeen: iedereen ziet een belangrijke rol weggelegd voor musea om te komen tot een klimaat neutrale samenleving. Dit artikel biedt vier concrete tips om zelf aan de slag te gaan met duurzaamheid.

ACTIE als Cultuur

Musea voelen grote urgentie en verantwoordelijkheid voor verduurzaming en bewustwording creëren rond dit onderwerp. Daarom werd recentelijk mede door de Museumvereniging een platform voor verduurzaming van de culturele sector opgezet.

ACTIE bestaat uit 5 pijlers: verduurzamen van Accommodaties en omgeving, Communicatie en bewustwording van het publiek, Transport en reisbewegingen, Interne bedrijfsvoering en Externe partners en sponsoring.

Bijdragen? Deel je best practices en tips door te mailen naar actie@museumvereniging.nl of vul het contactformulier op de ACTIE website in.

Werkgroep Duurzaamheid & Musea

De Museumvereniging initieert verschillende werkgroepen om bij te dragen aan één van de vijf speerpunten die de museumsector als geheel versterken. Met ACTIE als Cultuur als uitgangspunt buigen de leden van de werkgroep Duurzaamheid & Musea zich over de doorvertaling van de pijlers van ACTIE naar het museale veld.

Na de eerste drie bijeenkomsten van de werkgroep, waarin een uitgebreide netwerkanalyse plaatsvond, bleek dat samenwerken het sleutelwoord is: zowel binnen als buiten de museumsector, en binnen en buiten de grenzen van ons land. Waar ligt de behoefte op het vlak van duurzaamheid bij musea, en hoe kunnen we samen bestaande projecten en innovaties toepasbaar en toegankelijk maken rekening houdend met de diversiteit aan musea in de achterban van de Museumvereniging? Het doel van de werkgroep is dus niet om het wiel opnieuw uit te vinden, maar juist om de kennis en initiatieven waar mogelijk te verzamelen en te vertalen naar de Nederlandse context zodat álle musea in ons land laagdrempelig aan de slag kunnen met het verduurzamen van het museum in de brede zin.  

ZE-zones

Vanaf 1 januari 2025 wijzen de grootste gemeenten van Nederland een stadsgebied aan waar geen vervuilende bestelbussen en vrachtwagens meer mogen rijden. Hiermee willen gemeenten de fijnstof en CO2-uitstoot in de steden verminderen. Dat gebied noemen we dan een zero-emissiezone (ZE-zone).

Bevindt jouw museum zich binnen een ZE-zone? Dan heeft dit gevolgen voor het transport met bestelauto’s en vrachtwagens. Controleer op tijd of jij met een ZE-zone te maken krijgt om een boete te voorkomen.

Update: Global Call to Action – COP28

In november 2023 deelde Kunsten’92 de oproep van Climate Heritage Network en Julie’s Bicycle om cultuur een centrale plek te geven in klimaatactie. Wereldwijd hebben honderden culturele organisaties en individuen de oproep ondertekend. Ondertekenen kan nog steeds: in aanloop naar de volgende reeks overleggen zet iedere stem de campagne kracht bij!

Atlas community platform

Atlas heeft een interactief platform gelanceerd: Atlas the Huddle. Atlas is opgebouwd uit vier dossiers: Kunstenaar (collectie), Tentoonstellingen, Publiek en Gebouw. Per onderdeel vind je op Atlas verschillende best practices, handige bronnen en nuttige tools. Het community platform is ingedeeld in verschillende groepen. Hier kun je direct in contact komen met collega’s van andere instellingen en vragen stellen of tips delen!

Tools

Museum Financieringswijzer

Verdwaald geraakt in het financieringsmoeras? Je bent niet de enige die tegen moeilijkheden aanloopt in de zoektocht naar een geschikte financiering. De Museum Financieringswijzer helpt je bij het vinden van relevante subsidies en leningen voor jouw museum. Op basis van jouw ambitie, locatie en situatie vind je een overzicht van actuele en aankomende financieringsmogelijkheden op het gebied van duurzaamheid en digitalisering.

Milieubarometer

De Milieubarometer is een online duurzaamheidsmonitor en maakt de milieu- en CO2-impact van jouw museum eenvoudig en snel zichtbaar. In één oogopslag zie je welke aspecten het zwaarst wegen en op welke punten je kan besparen. De Museumvereniging biedt haar leden korting aan op een startabonnement van de Milieubarometer.

Wetchecker

Bedrijven en maatschappelijke instellingen moeten voor hun activiteiten en gebouwen energie besparen en de uitstoot van CO2 verminderen. Dit is een verplichting. Met de Wetchecker energiebesparing check je welke wettelijke verplichtingen er voor jouw museum of gebouw zijn. 

Agenda

Money Talks: Inkomsten genereren voor musea

Dit eendaagse evenement op 10 juli richt zich op praktische, creatieve en haalbare manieren waarop je museum duurzame inkomsten kan genereren – door middel van kaartverkoop, evenementen en commerciële ondernemingen – terwijl je trouw blijft aan je kerntaak.

ICOM Talk: Naar een nieuw model van tentoonstellingen maken

Een uurtje gratis internationale museuminspiratie tijdens je lunchpauze? Op vrijdag 12 juli kun je om 12.00 uur aansluiten bij weer een nieuwe ICOM Talk. Ditmaal te gast is Elise Foster Vander Elst. 

Cursus: Minder Bedrijfsafval door Gedragsbeïnvloeding

Je werkt waarschijnlijk hard aan oplossingen om minder afval te hebben in je museum. Maar hoe zorg je ervoor dat het gedrag van de medewerkers en bezoekers ook daadwerkelijk en blijvend verandert? Dat en meer leer je in deze 2-daagse cursus op 8 oktober en 5 november.

Tips

EnergieLive

De stijgende energieprijzen raken ons allemaal: dus ook musea. Daarom is het verstandig om je energiezaken eens grondig onder de loep te nemen. EnergieLive biedt leden van de Museumvereniging toegang tot Het Cultuurcollectief, en is beschikbaar om je energiedossier vrijblijvend te evalueren.

Meer te weten komen? Neem contact op met Gitte Vervoorn. Zij is te bereiken via info@energielive.nl en 020-7163517.

Wet- en regelgeving

In onze kennisbank houden we een overzicht bij van alle belangrijke wet- en regelgeving voor musea op het gebied van duurzaamheid.

Green Team

Maak duurzaamheid één van de speerpunten van het meerjarenbeleid van jouw museum en betrek verschillende afdelingen en collega’s bij de plannen zodat meer mensen zich onderdeel van de uitdaging én van de oplossing voelen. Bied je personeel trainingen over duurzaamheid aan, en een plek om kennis uit te wisselen en van elkaar leren.

FARO-podcast

Deze vierdelige podcast van FARO focust op de klimaatproblematiek. Drie experts zitten aan tafel en delen hun ideeën, inzichten en ervaringen en illustreren op welke manier musea een rol spelen binnen deze problematiek en in de maatschappij.

Podcast de Museoloog

In deze podcastaflevering van de Museoloog pleiten Chris Julien en Maurice Seleky voor een Cultuurberaad Klimaat waarin de vraag wordt gesteld wat de rol is van kunst en cultuur in de ecologische en klimaatcrisis.

Podcast The Creative Climate Leadership

De Creative Climate Leadership Podcast bevat 6 afleveringen met opmerkelijke verhalen van personen die radicale en transformerende projecten leiden in muziek, film, musea, de academische wereld, activisme, technologie, design en podiumkunsten over de hele wereld.

Onderzoek

Onderzoek Boekmanstichting

Twee op de drie ondervraagde Nederlanders vindt dat de culturele sector duurzamer moet worden. Dit blijkt uit nieuw onderzoek in opdracht van de Boekmanstichting. Het rapport Public Perceptions of Dutch Cultural Institutions laat zien wat mensen belangrijk vinden aan de culturele sector en welke rol de sector in verduurzaming moet spelen.

Rapport ‘Lost in Transition’

Hoe ziet een ‘ideale’ groene kunstsector eruit? Hoe kunnen we een gezamenlijk groen cultuurbeleid creëren om een holistisch standpunt te bereiken over de essentiële intersectie tussen eerlijkheid, klimaatrechtvaardigheid en gelijkheid? Het International network for contemporary performing arts bracht een rapport uit met hun visie op deze vraagstukken.

Verdieping

Interview Lotte de Jong

In een reeks interviews gaan we in gesprek met inspirerende mensen en organisaties die zich inzetten voor duurzaamheid in de museumsector, en die een bijdrage leveren aan ACTIE als Cultuur. We trappen af met Lotte de Jong van ruimtelijk ontwerpbureau STUDIO &lotte. Eerder publiceerde zij een handvatendocument voor museumcollega’s, ontwerpers en alle anderen in de hele culturele sector: “Ik voelde een verantwoordelijkheid om mijn kennis te delen.”