Vrijwel alle Nederlandse musea werken met vrijwilligers. Voor kleine musea geldt dat zij soms volledig of vrijwel geheel draaien op de tomeloze energie en toewijding van onbetaalde krachten.
Uit Museumcijfers 2020 bleek dat de totale werkgelegenheid bij musea 35.000 was, waarvan ruim 23.000 (67%) onbetaald als vrijwilliger of stagiair. Bijna 19% van de musea heeft geen personeel in dienst en draait primair op vrijwilligers en stagiairs. Alleen door de deskundige inzet van álle medewerkers en vrijwilligers kunnen de Nederlandse musea zo’n 80 miljoen voorwerpen bewaren, onderzoeken, interpreteren en presenteren.
Vrijwilligers zijn onmisbaar
Voor musea zijn vrijwilligers en stagiairs van groot belang; ze zijn goed voor 23% van de ingezette fte’s. Vrijwilligers zijn actief in bijna 2.660 voltijdbanen in de museumsector. Voor een op de vijf (kleine) musea geldt dat zij volledig draaien op vrijwilligers. Van de musea ervaart zo’n 40% een tekort aan vrijwilligers. Zeker met het oog op vergrijzing en de huidige coronacrisis vormt dit een zorg voor de toekomst.
Financiële aard
De belangrijkste reden voor musea om met vrijwilligers te werken is van financiële aard. Als is de toegevoegde waarde van vrijwillegers qua expertise en draagvlak in de lokale samenleving ook van groot belang. Meer informatie over musea en vrijwilligers is te vinden in het onderzoek: Vrijwilligers: pijler onder de musea en in de handleiding vrijwilligersbeleid.
Toekomstgerichte bedrijfsvoering
De museumsector bouwt aan een hoge kwaliteit door gedragscodes en kennisdeling en door solide en toekomstgerichte bedrijfsvoering. Om onder meer gezonde, gemotiveerde en productieve vrijwilligers te stimuleren in hun ontwikkeling. In het meerjarenbeleidsplan 2020-2022 is daarom opgenomen:
- Vergroten van kennis en kunde van museummedewerkers en -vrijwilligers;
- Ontmoetingen of netwerken voor museummedewerkers en -vrijwilligers.
Ode aan alle museumvrijwilligers
Op You Tube is onze serie Ode aan de vrijwilliger terug te kijken.