Uitlenen is een kans

Publicatie | 01 sep. 2015

In 2014 heeft de Museumvereniging een rapport uitgebracht over welke bijdrage bruikleenverkeer of collectiemobiliteit tussen musea kan leveren aan het vergroten van de zichtbaarheid van de Collectie Nederland.

Aanbevelingen

Naar aanleiding van het rapport en de bevindingen van de Britse Museumvereniging heeft de Museumvereniging een groep museumprofessionals gevraagd een aantal uitgangspunten te formuleren voor effectief bruikleenverkeer. Het rapport heeft acht aanbevelingen opgeleverd die het bruikleenverkeer kunnen verbeteren:
 
Zichtbaarheid
1. Doorgaan met het digitaliseren van de Collectie Nederland zal de grootste bijdrage leveren aan zichtbaarheid van de naar schatting 65 miljoen voorwerpen, die de staalkaart vormen van het Nederlandse erfgoed door de eeuwen heen. Digitale ontsluiting bevordert de zichtbaarheid van de collecties en het museaal bruikleenverkeer. De overheid zou derhalve niet moeten bezuinigen op dit vlak.
2. De Nederlandse overheid (Rijk, provincies en gemeenten), die eigenaar is van het merendeel van de Collectie Nederland, zou kunnen investeren in  het inrichten van (delen van) depots als open depot. 

Transparantie 
3. Indien alle musea heldere bruikleenvoorwaarden opstellen en deze voor elkaar beschikbaar maken, kunnen hobbels in het onderlinge bruikleenverkeer worden weggenomen. 

4. Alle musea moeten objectieve en toetsbare criteria formuleren voor het beoordelen van een aanvraag.

Minder kosten 
5. Indien een bruikleennemer (op basis van de voorwaarden van de bruikleengever) zelf kan onderhandelen met vervoerders zal dit doorgaans resulteren in een scherpere prijs voor transport. 

6. Verzekeringspremies zouden veel lager kunnen zijn, indien musea onderling zouden overeenkomen dat zij in het binnenlandse bruikleenverkeer voortaan uitsluitend de werkelijke risico’s verzekeren (herstel van schade ontstaan tijdens de bruikleenperiode en het transport). Het effect zal nog groter zijn, indien musea erin slagen uniforme polisvoorwaarden te formuleren. 

7. De kosten van binnenlands bruikleenverkeer zullen sterk verminderen indien:
- lagere overheden in Nederland het mogelijk maken voorwerpen uit hun museale collecties niet-verzekerd te lenen- door convenanten te sluiten of andere regelingen in het leven te roepen.
- de rijksoverheid de bestaande Kaderovereenkomst zou actualiseren, uitbreiden en actief bekendmaken.
- Nederlandse overheden samen afspraken maken over een open bruikleenverkeer tussen de verschillende musea, zonder onderlinge handling fee, om het optimaal gebruik en de hoogste zichtbaarheid van de Collectie Nederland te garanderen. 

Buitenland 
8. Het internationaal bruikleenverkeer tussen Nederlandse musea en het buitenland is gebaat met een aanpassing van de indemniteitsregeling. De rijksoverheid moet daartoe met stakeholders in het veld initiatieven nemen. 
 
 

Uitwerking aanbevelingen 

In 2015 is de Museumvereniging begonnen met de uitwerking van de aanbevelingen.

- In 2015 is de effectiviteit van de bestaande indemniteitsregeling aangepast. De regeling is m.i.v. 1 januari 2016 in werking getreden. (Hierdoor is aanbeveling 8 ten dele uitgewerkt).

- Over niet-verzekeren en een nieuwe kaderovereenkomst worden sinds 2015 gesprekken gevoerd tussen het ministerie van Onderwijs , Cultuur en Wetenschap, andere overheden en de Museumvereniging. In het verlengde van de uitvoeringsregels van de Erfgoedwet wordt gewerkt aan nieuwe afspraken tussen overheden. (Aanbevelingen 7.1 en 7.2)

- Door het project Slimmer Lenen in 2016, is door musea zelf een begin gemaakt met het opstellen van heldere voorwaarden en toetsbare en objectieve criteria, waaronder ook afspraken over hoe met transport om te gaan. (Aanbevelingen 3, 4  en 5).

We helpen je graag verder

We helpen je graag verder

We helpen je graag verder

We helpen je graag verder

Deel deze publicatie